Tüm dergiler ve internette baktığınızda her alanda Web 2.0 ibarelerini ve yazılarını okumanız kaçınılmaz oldu. Acaba Web 2.0 olarak dile getirdiğimiz etkileşim gerçektende biz internet kullanıcılarının istek ve beklentilerine cevap verebilecek mi?
Google.com.tr adresinde aradığınızda Web 2.0 ile ilgili olarak yaklaşık 1.080.000 sonuç karşınıza çıkıyor. Web 2.0 ile ilgili organizasyonlar, anlatımların bulunduğu sayfalarda farklı bilgilerle karşılaşıyorsunuz.
Wikipedia sitesinin Türkçe bölümüne baktığınızda bazı bilgilere erişebiliyorsunuz. Web 2.0’ın 2004 yılından itibaren kullanılmaya başlanılan bir sözcük olduğunu görüyorsunuz. Yani yaklaşık üç yılın sonunda web 2.0 hayatımıza girmeye başladı.
Tim O’Reilly’e göre Web 2.0’ın kısmen tanımı şöyle:
“Web 2.0 bilgisayar endüstrisinde internetin bir düzlem olarak ilerlemesiyle bir işletme devrimi ve bu düzlemin kurallarını başarı için anlamaya çalışmaktır. Bu kurallar arasında başlıcası şudur: Ağ etkilerini daha çok insanın kullanabilmesi için programlar kurmak.”
Web 2.0 ilk olarak kullanıldığında, sosyal ağ sitelerini; blog ve vikileri temsil ediyordu. Bu satırların ardından söylenebilecek tek şey herhalde artık bu sosyalleşme projesinin elle tutulur hale geldiğidir.
Yukarıda ifade edilen satırlara baktığınızda aslında Web 2.0 tabanında Sosyal Networkler için kurulmaya çalışılmış bir yapı taşı. Türkiye’de özellikle bu yapıyı taşımaya çalışan birçok oluşum var. Organizasyonlar ve paneller düzenleyerek yapılarını özellikle internet kullanıcılarına aktarmaya çalışıyorlar.Dünyada bu konuda en güçlü Network’ü son dönemde YouTube sağlamış. Öte yandan bir araştırma sonunda Web 2.0’ın en hızlı büyüyen 10 girişimi bilgisine ulaştım.
Myspace.com,
Kuruluş: Temmuz 2003
Kurucusu: Tom Anderson ve Chris DeWolfe
Türü: Sosyal Ağ
Hedef Kitlesi: 16 – 24 (gençler)
Kullanıcı Sayısı: 150 milyon (günde yaklaşık 200,000 yeni kayıt)
Görüntülenme Adedi: Ayda 40 milyar (Mart 2007)
Değeri: Rupert Murdoch’un Fox Interactive Media tarafından Temmuz 2005’te $580 milyon dolara satın alınmış.
YouTube,
Kuruluş: Şubat 2005
Kurucusu: Chad Hurley, Steve Chen, ve Jawed Karim
Türü: Video Paylaşım
Hedef Kitlesi: 16 – 40 (gençler, yetişkinler)
Kullanıcı Sayısı: Bilinmiyor
Görüntülenme Adedi: Ayda 4 milyar (Temmuz 2006, günde 100 milyon video)
Değeri: Google tarafından Kasım 2006’da $1.6 milyar.
Facebook,
Kuruluş: Şubat 2004
Kurucusu: Mark Zuckerberg
Türü: Sosyal Ağ
Hedef Kitlesi: 20 – 25 (üniversite öğrencileri için açılmış olsa da 16-40 yaş arasına doğru bir geçiş söz konusu),
Kullanıcı Sayısı: 18 milyon (Şubat 2007)
Görüntülenme Adedi: Ayda 22 milyar (Aralık 2006)
Değeri: Eylül 2006’da yahoo’nun yaklaşık 1 milyar dolarlık teklifini reddetti, iki milyar dolar istedi.
Wikipedia,
Kuruluş: Ocak 2001
Kurucusu: Jimmy Wales ve Larry Sanger
Türü: Wiki-tabanlı, açık kaynak ansiklopedi
Hedef Kitlesi: 10 – 80 (genel)
Kullanıcı Sayısı: 50,000 aktif kullanıcı (Ocak 2006)
Görüntülenme Adedi: Ayda 6 milyar (Şubat 2007)
Değeri: Kar amaçlı değil, 3 milyar doların üzerinde bağış geliri var.
Bebo,
Kuruluş: Ocak 2005
Kurucusu: Michael Birch ve Xochi Birch
Türü: Sosyal Ağ
Hedef Kitlesi: 16 – 24 (gençler)
Kullanıcı Sayısı: 24 milyon (Mayıs 2006)
Görüntülenme Adedi: Ayda 4 milyar (Ekim 2006)
Değeri: British Telecom Group’un 500 milyon dolarlık teklifini reddettiler, $1 milyar talep ettiler.
Digg,
Kuruluş: Kasım 2004
Kurucusu: Kevin Rose
Türü: Sosyal içerik mimleme / Oylama
Hedef Kitlesi: 16 – 30 (teknoloji tutkunları)
Kullanıcı Sayısı: 1 milyon
Görüntülenme Adedi: Ayda 118 milyon (2006)
Değeri: Fox Interactive/Newscorp, ile $150 milyon gibi bir rakam konuşulduğu söyleniyor.
Flickr,
Kuruluş: Şubat 2004
Kurucusu: Ludicorp
Türü: Resim Paylaşım
Hedef Kitlesi: 16 – 80 (Genel)
Kullanıcı Sayısı: 1.5 milyon (Kasım 2005)
Görüntülenme Adedi: Bilinmiyor
Değeri: Mart 2005’te Yahoo tarafından satın alındı.
Netvibes,
Kuruluş: Eylül 2005
Kurucusu:Tariq Krim
Türü: AJAX-tabanlı, kullanıcı tasarımlı web sayfası
Hedef Kitlesi: 20 – 40 (teknoloji tutkunları)
Kullanıcı Sayısı: 7 milyon (Şubat 2007)
Görüntülenme Adedi: Bilinmiyor
Değeri: $20 milyon dolar risk sermayesi.
Del.icio.us,
Kuruluş: 2003 Son Çeyrek
Kurucusu: Joshua Schachter
Türü: Sosyal Mimleme
Hedef Kitlesi: 20 – 40 (teknoloji tutkunları)
Kullanıcı Sayısı: 1 milyon (Eylül 2006)
Görüntülenme Adedi: 4 milyon (Ağustos 2006)
Değeri: $30 – $40 milyon arasında bir rakama aralık 2005’te Yahoo Tarafından satın alındı.
Meebo,
Kuruluş: September 2005
Kurucusu: Sandy Jen, Seth Sternberg, ve Elaine Wherry
Türü: AJAX tabanlı mesajlaşma
Hedef Kitlesi: 13 – 40 (gençler, yetişkinler)
Kullanıcı Sayısı: 500,000 (Ekim 2006)
Görüntülenme Adedi: Bilinmiyor
Değeri: $12 milyon civarında risk sermayesi.
Yukarıdaki rakamları okuduğunuzda şaşıracağınızı düşünüyorum. Web 2.0 kişiselleştirilmiş web sitelerinden ziyade yeni bir bilgi paylaşım dünyası sağladığını düşünüyorum, tüm internet kullanıcıları için. Web 2.0’ın öncesinde de temel amacı buydu internetin ama Web 2.0’ın en büyük eklentisi, ilgi ve odaklanmaların daha çok kişiselleştirilebilmesi oldu.
Sosyal Networkler gün geçtikçe hızla büyümekte. Hatta üniversitelerde tez olarak sunulmakta.
Web 2.0 hareketinin ardından satır aralarında Web 3.0 dan bahsedilmekte. Acaba web 2.0 henüz bize neler katabildiğinin farkına varabildik mi ne dersiniz?
Makale 01.05.2007 yılında ürüninceleme dergisinde yayınlanmıştır.